Linux
GNU/Linux wordt vaak als Linux aangeduid, maar het zijn twee delen die samen de systeemprogrammatuur vormen om de processor van een computer opdrachten te kunnen geven.
Het GNU/Linux systeem is een Linux kernel (kern) en GNU programmatuur die samen de computer besturen om de wensen van de gebruiker via programma's uit te voeren. Zonder deze twee onderdelen zal Linux niet op een pc werken.
Om dit proces op een eenvoudige manier te kunnen bedienen zijn grafische desktops ontwikkeld.
Processen kunnen worden beïnvloeden in de bijgevoegde bash-shell (schil) waarmee in de terminal de commandocodes kunnen worden gebruikt.
Als alle hierboven genoemde delen bij elkaar in een programma zitten wordt van een Operating System (OS) gesproken zoals bij voorbeeld Windows.
Inhoud
Wat is Linux
Linux is GNU/Linux, een kernel van Linus Torvalds met programmatuur van het GNU-project van Richard Stallman en is afgeleid van UNIX.
De Linuxkernel is monolithisch en betekend in de informatica, een kernel waarbij alle diensten, of het merendeel ervan, door de kernel worden uitgevoerd. Dit in tegenstelling tot een microkernel zoals Minix van de hoogleraar Andrew_S._Tanenbaum die zo weinig mogelijk doet en andere programma's de verbinding tussen de kernel en de gebruiker vormen.
Geschiedenis
Door toedoen van Stallman en het door hem opgezette GNU-project ontstond eind jaren tachtig een vrij te gebruiken Unixkloonhet GNU/Hurd.[1]
In 1991 kwam Torvalds met zijn Linuxkernel, het enige onderdeel dat nog ontbrak om van het GNU-project een compleet vrij te gebruiken besturingssysteem te maken. Door deze samenvoeging wordt het ook aangeduid als GNU/Linux en is tegenwoordig het bekendste vrije te gebruiken besturingssysteem.
In de jaren 1992 en 1993 groeide Linux uit tot een volledig functionele kernel. Verschillende bedrijven begonnen eigen distributies te ontwikkelen.
De eerste officiële Linuxkernel versie 1.0 is in 1994 uitgekomen en is sindsdien sterk verbeterd en stabieler geworden. Linux wordt inmiddels door veel bedrijven verkozen boven andere besturingssystemen en dit vooral in de servermarkt. Ook voor embedded toepassingen zoals in mobiele telefoons werd Linux populair en werkten in de eerste periode in de 21ste eeuw 92% van de 500 snelste computers ter wereld met Linux en werd Google de grootste Linux-gebruiker, met meer dan 100.000 servers.
Ook de eerste nummers van het tijdschrift Linux Journal magazine, dat later Linux Journal werd, kwamen in dat jaar uit.
De basis
De basisonderdelen van een Linux-systeem houden zich aan de POSIX (Portable Operating-System Interface) symbool standaarden, waardoor programmatuur die met die standaard is geschreven met weinig moeite op andere systemen is toe te passen.
Van de kernel bestaan vele versies die volgens een bepaald systeem genummerd worden. Meer informatie daarover staat onder Linuxkernel.
Kernel versie
Elke kernel heeft een nummer die een bepaalde versie aangeven bij voorbeeld 2.6.39. Hierbij is de tweede een volledige uitgewerkte versie, de zes is voor grote en reorganisatie aanpassing en negenendertig zijn tussentijdse aanpassing die meestal te maken hebben met verbeteringen of reparaties die niet kunnen wachten zoals beveiliging aanpassingen.
Grafisch
Op de desktop-pc's heeft de grafische gebruikersomgeving een sterke ontwikkeling doorgemaakt waardoor het X Window System is ontstaan. Dit systeem is ontwikkeld om met een X aantal vensters (window) op een beeldscherm te kunnen werken.
Er zijn verscheidene grafische omgevingen, waarvan de populairste GNOME en KDE zijn; veel distributies bevatten beide. Voor minder krachtige vaak oudere computers zijn ook minder krachtige grafische systemen te gebruiken zoals Mate en het minst uitgebreide Xfce.
Zie ook het hoofdartikel Linuxdistributie voor uitgebreide info en een overzicht
Installeren
Om Linux te kunnen installeren op een thuiscomputer of server, kan men gebruikmaken van zogenaamde distributies, ook vaak distro genoemd.
Zo'n distro bestaat uit een Linuxkernel, een shell, installatieprogramma's en een per distro verschillende set uitbreidingen.
Distributies kunnen vaak via cd, dvd of usbstick worden gebruikt als live uitvoering zodat de distro kan worden geprobeerd zonder installatie. Ook kan hiermee een installatie worden uitgevoerd.
Een gewone distributie is gratis. Als deze op een cd, dvd of stick staat moet meestal alleen het opslagmedium worden betaald met een kleine vergoeding voor het werk om de distro op cd/dvd te maken. Voor professionele distro's moet ook professioneel betaald worden.
